Nieuws

Minister voor Natuur en Stikstof maakt kennis met innovaties Dairy Campus

Gepubliceerd op
9 november 2022

Maandag 7 november 2022 heeft minister voor Natuur en Stikstof Christianne van der Wal een bezoek gebracht aan Dairy Campus in Leeuwarden. De focus lag op een viertal actuele onderzoeksprojecten die momenteel op het innovatiecentrum getest worden voor het terugdringen van methaan- en ammoniakuitstoot in de melkveehouderij.

Dairy Campus is onderdeel van Wageningen University & Research (WUR) en is in hét onderzoek- en praktijkcentrum voor de duurzame melkveehouderij. Alles draait om innovatie, onderzoek en kennisontwikkeling. De koeien produceren hier data én melk.

Na een korte introductie over Dairy Campus en een toelichting van Ernst van der Ende over het werk van WUR en de Animal Science Group, bezocht de minister enkele onderzoeksstallen. Vier projecten waarbij het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit betrokken is, werden voor het voetlicht gebracht door de projectleiders van Wageningen Livestock Research. Vier gesprekken waarin de kansen en nieuwste inzichten werden toegelicht en besproken met de Minister en haar beleidsmedewerkers.

Microbioom

Projectleider Léon Šebek van Wageningen Livestock Research ziet mogelijkheden om de uitstoot van methaan én ammoniak te reduceren door het microbioom van de koe te beïnvloeden.

‘In de pens en de darm van de koe wordt de enterische methaan gevormd. Het voedsel dat de koe eet wordt hier verteerd door bacteriën (microbioom), waarbij methaan ontstaat’, legt Šebek uit. Uit metingen blijkt dat de methaanemissie tussen ogenschijnlijk identieke koeien flink kan verschillen, soms tot wel 40%. Een deel van dit grote verschil is te verklaren met de kennis die er is, maar zo’n 25% blijft onverklaarbaar: we denken dat hier het microbioom van de pens een rol speelt. Uit onderzoek blijkt dat dieren met een verschillende methaanemissie ook een verschillend pensmicrobioom hebben. Als we de relatie tussen type microbioom en methaanemissie beter begrijpen, liggen er extra kansen voor methaanreductie’.

Wat er niet in gaat, komt er ook niet uit

Een andere sleutel voor het terugdringen van methaan en ammoniakuitstoot is het voerspoor.

Onderzoeker Harmen van Laar van Wageningen Livestock Research vertelt in de voedingsstal onder andere over het verlagen van eiwit in het rantsoen. Elke gram eiwit (per kg/DS rantsoen) die niet in het rantsoen gaat, levert rond de 1 % minder NH3 emissie op. Dit is een van de sturingsmechanismes om de ammoniakuitstoot te verminderen, met name op nationale schaal. In het lopende onderzoek wordt gekeken naar het effect van eiwit niveau in het rantsoen op productie, diergezondheid en methaanemissie.

Optimaal testen

Hendrik Jan van Dooren gaf een toelichting bij de werking van de milieu-meet stallen op Dairy Campus. Deze bestaan uit 7 gescheiden units met elk 16 dieren waar concentraties van ammoniak, methaan, en kooldioxide in de inkomende en uitgaande lucht worden gemeten. Ook de hoeveelheid lucht die de verschillende afdelingen verlaat (ventilatie) wordt gemeten. Eén van de afdelingen is altijd ingericht als referentiestal met een betonnen roostervloer met mestopslag daaronder. Dat biedt de mogelijkheid om vergelijkend onderzoek naar emissies te doen. Stalinnovaties worden hier onderzocht zoals bijvoorbeeld verschillende vloertypen, effect van mestscheiding en het koetoilet.

‘De voordelen om in deze stallen onderzoek uit te voeren is dat we meer controle hebben op de management en de omstandigheden dan in de praktijk. Gebruikte apparatuur voor concentratiemetingen worden net als sensoren voor bedrijfsmonitoring van emissies in de praktijk regelmatig gecontroleerd met referentiemethoden voor concentratiemetingen ammoniak en broeikasgassen’ aldus Van Dooren.

Bij een van de meetstallen werd het spoelen van de vloer met water gedemonstreerd, een techniek die tot 40% reductie van ammoniakemissie oplevert.

Graslandmanagement

Aangepast graslandmanagement heeft de potentie om zowel methaan- als ammoniakemissie te reduceren. Vers gras (en mogelijk kruiden) spelen hierin een belangrijke rol. Op Dairy Campus is de afgelopen jaren onder leiding van onderzoekster Cindy Klootwijk onderzocht hoe vers gras en weidegang methaanemissies kunnen verminderen. Met een 10-30% lagere enterische methaanemissie waren de effecten van volledige weidegang in eerdere twee jaren veelbelovend, vooral in het voorjaar.
Cindy lichtte ook toe hoe de methaanuitstoot per koe wordt gemeten via de speciale GreenFeed units op Dairy Campus.

Minister Van der Wal was na afloop enthousiast. ‘Ik heb een goed beeld gekregen van welke rol innovatie en management kan spelen bij het reduceren van ammoniak- en methaanemissies. Maar ook hoe de praktijk in de stal soms afwijkt van de theorie en de noodzaak dat innovaties juridisch houdbaar blijven.’