Nieuws

Blog 2 Melkkoe Louise1946: Geboorte Ymkje Louise

Gepubliceerd op
31 maart 2021

Dairy Campus in Leeuwarden is hét innovatiecentrum voor de melkveehouderij en de zuivelketen. Om onze missie te realiseren zijn de 500 melkkoeien onmisbaar. Zij produceren vooral data, naast melk. Louise 1946 is één van deze koeien. Haar volgen we in deze blog.

Louise1946 is op 10 maart 2018 geboren en vernoemd naar Prof.dr.ir. Louise O. Fresco, bestuursvoorzitter van Wageningen University & Research ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van WUR.

Het nummer 1946 is haar ‘werk’nummer en vormt onderdeel van het levensnummer zoals dat in haar paspoort staat. In deze tweemaandelijkse blog geven we aan de hand van haar activiteiten een inkijkje in de gang van zaken op ons centrum en wat er gebeurt met onze dieren.

In het eerste blog konden we op de valreep vermelden dat Lousie1946 op 19 december 2020 bevallen is van een gezond kalfje, Ymkje Louise. In deze editie kijken we naar het proces dat hieraan vooraf ging: insemineren, drachtig zijn, droogzetten en bevallen.

Inseminatie


Op 26 maart 2020 is Louise1946 op Dairy Campus kunstmatig geïnsemineerd met sperma van CRV stier Bouncer. Waarom juist voor deze stier is gekozen bespreken we in de volgende blog over erfelijkheid.

Het insemineren gebeurt door de inseminators van CRV. Met onze 500 koeien komen zij dagelijks op het bedrijf. Niet elke kunstmatige inseminatie lukt direct. Gemiddeld wordt een derde van de koeien opnieuw geïnsemineerd. Louise1946 blijkt echter erg vruchtbaar, dit past ook wel bij haar leeftijd (10 maart j.l is ze drie jaar geworden). Zowel bij deze inseminatie als die in mei 2019 bleek één inseminatie voldoende. Hierdoor kon ze in 2020 tweemaal bevallen, in februari en in december.

Wanneer insemineren? De bronst of tochtigheid van een koe bestaat uit verschillende fasen. Loeien, springen en later zich laten bespringen, de staande tocht. Bij kunstmatige inseminatie is het optimale moment 12 tot 18 uur na het begin van de tocht. Op Dairy Campus wordt de koe door de reguliere dierenarts gecontroleerd of ze fysiek klaar is voor een nieuwe zwangerschap. Als de koe nog voldoende melk geeft, dus ongeveer gelijk aan de hoeveelheid die ze zou hebben als na de geboorte van een kalfje, dan is een nieuwe zwangerschap niet wenselijk. Bij een teruglopende melkproductie wordt begonnen met het inseminatieproces, startend met het volgen van een beslisboom. Dairy Campus richt zich op het verlengen van de levensduur en dus ook meer op levensproductie dan productie per lactatie.

Dracht


Na de bevruchting van Louise1946 had zij een draagtijd van bijna 9 maanden (268 dagen) waarin de bevruchte eicel zich ontwikkelde tot een levensvatbaar kalf. Dit is overigens ook de gemiddelde draagtijd voor haar ras Holstein Friesian.
Na twee maanden is de vrucht in aanleg al helemaal compleet, het minikalfje meet dan zo’n 8 cm. Na vijf maanden begint het embryo te bewegen, het weegt dan zo’n 2 kg en meet 35 cm. Na zeven maanden is het kalf ‘af’ wat lichaamsverhoudingen betreft. Het weegt dan 15 kg en is zo’n 65 cm lang. Het kalf moet dan vooral nog groeien en haar en tanden krijgen. Bij de geboorte, gemiddeld na 9 maanden en een paar dagen, is het kalf zo’n 80 cm lang en weegt het 30 tot 50 kg. Ymkje Louise was aan de kleine en lichte kant met een geboortegewicht van 34 kilo. De lengte wordt niet opgemeten.

Why dry?


Op 23 november is Louise1946 naar de transitiestal van Dairy Campus overgeplaatst voor haar periode van droogstand. Koeien die moeten afkalven en in de periode van droogstand zijn verblijven in deze stal. De ca. 45 koeien zijn verdeeld over 2 secties, een sectie met een urine doorlatende vloer en een automatische mestcollector en een sectie met stro. Ook is er nog een aparte afdeling met de mogelijkheid tot individuele bijvoedering.

Droogzetten betekent een tijdelijke lactatie stop. In deze periode waarin de koe geen melk geeft, kan de koe zich voorbereiden op een nieuwe lactatie en het afkalven. De droogstandsperiode is een soort van zwangerschapsverlof voor de koe. Voor het droogzetten is het celgetal van Louise1946 gemeten. Het celgetal bepaalt op welke wijze ze het beste kan worden drooggezet. In dit geval is, door een aantal grote pieken in het celgetal, gekozen voor droogzetten met een droogzetpreparaat ( antibioticum). Dit is op Dairy Campus het beleid als het celgetal boven de 150000 komt.


Ze heeft door een iets te vroege bevalling 27 dagen drooggestaan. Dit wordt ook wel een verkorte droogstand genoemd. Naar de optimale droogstandsstrategie is van 2014 – 2018 onderzoek verricht met 183 koeien op Dairy Campus binnen het project Droogstand op Maat. Hieruit blijkt dat het verkorten of weglaten van de droogstand de energiebalans en stofwisseling verbetert van koeien in de maanden na afkalven, maar dit kost melk. Ook is een droogstand voor koeien met een hoog celgetal juist wenselijk.

Geboorte Ymkje Louise


Het tweede kalfje van Louise1946 kwam in de vroege ochtend van 19 december 2020 ter wereld. De bevalling verliep goed, ze heeft alles zelf gedaan. Het kalfje heet Ymkje Louise en is vernoemd naar de dierverzorgster van Dairy Campus, Ymkje, die dienst had tijdens de bevalling.

Een pasgeboren kalf is kwetsbaar. Het bezit géén antistoffen en tijdens de eerste weken werkt het eigen immuunsysteem van een kalf nog onvoldoende om infecties van darmen (diarree) of longen (longontsteking) te kunnen bestrijden.
Daarom is het van groot belang dat een kalfje zo snel mogelijk na de geboorte biest van de moeder krijgt.  Biest (of colostrum) is de eerste melk die gevormd wordt als een zoogdier bevallen is. Het bevat hoge concentraties antistoffen die het kalf beschermen. Daarnaast bevat biest energie, eiwit, mineralen, vitaminen en stoffen die een positieve invloed hebben op de ontwikkeling van de dunne darm.

Momenteel loopt Louise1946 niet mee in een onderzoek en heeft ze nog verlof. Wel is ze voor de tweede maal ingedeeld in het project ‘Graslandmanagement als maatregel voor reductie methaan en ammoniakemmissie’ en mag ze dag en nacht buiten weiden. Uiterlijk 20 april a.s. start hier het weideseizoen. Vanaf dan wordt er dus ook weer data verzameld. Met name de GreenFeed is hier van belang om haar methaanuitstoot te meten die vanuit de pens via de bek naar buiten komt.

Celgetal Louise1946. Het vakje geeft de periode aan rond droogzetten / afkalven.
Celgetal Louise1946. Het vakje geeft de periode aan rond droogzetten / afkalven.
Melkgift in kg Louise1946. Het vakje geeft de periode aan rond droogzetten / afkalven
Melkgift in kg Louise1946. Het vakje geeft de periode aan rond droogzetten / afkalven

Wordt vervolgd

In de volgende blog kijken we naar de erfelijkheid en genetische aanleg van Louise1946 en haar nakomelingen.